Beth yw cam-drin domestig?
Gall cam-drin domestig ddigwydd i unrhyw un, waeth beth fo'u rhyw, oedran, ethnigrwydd, statws economaidd-gymdeithasol, rhywioldeb neu gefndir.
Diffiniad y Swyddfa Gartref o Gam-drin domestig:
“Unrhyw ddigwyddiad neu batrwm o ddigwyddiadau rheoli, gorfodaeth neu fygwth, trais neu gam-drin rhwng rhai sydd yn 16 oed neu drosodd a fu, neu sydd, yn bartneriaid clos neu'n aelodau o'r teulu waeth beth fo'u rhyw neu rywioldeb. Gall hyn gynnwys, ond nid yw’n gyfyngedig i, y mathau canlynol o gam-drin: Seicolegol, Corfforol, Rhywiol, Ariannol, Emosiynol.”
Gall yr ymddygiadau bygythiol gynnwys:
Cam-drin corfforol: dyrnu; slapio; taro; brathu; pinsio; cicio; tynnu gwallt allan; gwthio; ysgwyd; llosgi; tagu, eich pinio i lawr, eich dal wrth y gwddf, eich ffrwyno.
Cam-drin Rhywiol: defnyddio grym, bygythiadau neu ddychryn i'ch gwneud i gyflawni gweithredoedd rhywiol; cael rhyw gyda chi pan nad ydych chi ei eisiau; eich gorfodi i edrych ar ddeunydd pornograffig; pwyso ac aflonyddu arnoch yn gyson i gael rhyw pan nad ydych eisiau hynny, eich gorfodi i gael rhyw gyda phobl eraill; unrhyw driniaeth ddiraddiol sy'n gysylltiedig â'ch rhywioldeb os ydych chi'n lesbiaidd, yn ddeurywiol neu'n heterorywiol.
Cam-drin Ariannol: methu cadw swydd na thalu eu cyfran o'r biliau; gwneud ichi deimlo'n euog am wario'ch arian eich hun; cynnig delio â chyllid y cartref ac yna'n cyfyngu'n raddol ar eich mynediad i'r cyfrifon hynny; agor cardiau credyd yn eich enw heb yn wybod ichi; diffygdalu cyfrifon sydd yn eich enw chi; difetha eich credyd; gwneud ichi gymryd benthyciadau, benthyca gan eich teulu a pheidio â'i dalu'n ôl; cuddio arian oddi wrthych; gwrthod gadael i chi weithio neu geisio difetha eich gyrfa.
Cam-drin Emosiynol / Seicolegol: galw enwau; eich bychanu neu eich rhoi i lawr; eich beio am y cam-drin neu'r dadleuon; bygwth niweidio eu hunain neu gyflawni hunanladdiad i gael eu ffordd eu hunain; gwneud ichi deimlo'n euog pan wrthodwch ryw; eich beio am yr holl broblemau o fewn y berthynas; eich atal rhag gweld eich ffrindiau a'ch teulu; defnyddio ystod o eiriau a gweithredoedd sydd ddim yn rhai corfforol i'ch bychanu; eich brifo, eich gwanhau neu eich dychryn; drysu neu ddylanwadu ar eich meddyliau a'ch gweithredoedd; niweidio eich lles; eich cyhuddo ar gam o wneud rhywbeth nad ydych wedi'i wneud.
Rheoli Gormesol: Eich ynysu oddi wrth y rhai sydd yn gallu cynnig cymorth ichi; monitro eich gweithgaredd trwy gydol y dydd; eich atal rhag cael rhyddid ac annibyniaeth; gwneud ichi amau eich hun (‘gaslighting’), eich rheoli trwy eich gorfodi i gwestiynu eich meddyliau, atgofion a'r pethau sy'n digwydd o'ch cwmpas; troi'r plant yn eich erbyn neu eu bygwth; monitro a rheoli agweddau yn ymwneud â’ch iechyd a'ch corff.
Ydych chi'n ddiogel?
A yw eich partner, neu gyn bartner erioed wedi:
- Brifo chi?
- Wedi'ch rheoli; yn emosiynol, yn gorfforol, yn rhywiol neu'n ariannol?
- Wedi'ch dychryn?
- Gwaeddodd arnoch chi, galw enwau arnoch chi, eich sarhau neu ddweud wrthych beth i'w wneud ai peidio?
- Wedi'ch bygwth chi mewn unrhyw ffordd?
- Dywedodd nad yw'r cam-drin mor ddrwg â hynny, neu mai eich bai chi yw hynny?
- Wedi addo newid a dweud na fydd byth yn digwydd eto?
Mae'n debyg y bydd yn digwydd eto ac nid eich bai chi yw hynny.
